အေပ်ာ္တမ္းသမား

၂၀၀၉ ခုနွစ္ ဩဂုတ္လ ၁၀ ရက္ေန.ထုတ္ Time မဂၢဇင္းမွာပါတဲ့ Kurt Andersen ရဲ. The Avenging Amateur ဆုိတဲ့ Essay ကုိ ျပန္ဆုိထားပါတယ္ ။ အေမရိကန္ ဘ႑ာေရးစနစ္ လည္ပတ္ေနပုံကုိ သေရာ္ထားပုံ၊ အေပ်ာ္တမ္းသမား စိတ္ဓာတ္ကုိ ေရးသားထားပုံ ေလးေတြကုိ နွစ္သက္မိလုိ. ဘာသာျပန္လုိက္တာပါ ။ နွစ္သက္ၾကလိမ့္မယ္လုိ. ယူဆမိပါတယ္ ။

ဘ႑ာေရးနွင့္ပတ္သက္၍ အလုံးစုံကုိ နားလည္ကြ်မ္းက်င္သည့္ ကုိတတ္ပ ဘ႑ာေရးကြ်မ္းက်င္သူမ်ား (အေပါင္ခံစာခ်ဳပ္ေရာင္းဝယ္သူမ်ား ၊ ေဝါလမ္းမမွ ပညာရွင္ ေဈးကြက္ေလာင္းကစားသမားမ်ား ၊ ျပည္ေထာင္စု အရံေငြေၾကးအဖြဲ. အစရွိသည္) က ကြ်န္ေတာ္တုိ.၏ စီးပြါးေရးစနစ္ကုိ ကြ်မ္းက်င္စြာ စီမံခန္.ခြဲေနသည့္အတြက္ စုိးရိမ္ေၾကာင့္ၾကေနရန္မလုိအပ္ဟု ၎တုိ.အေပၚပုံအပ္ထား၍ မိမိဘာသာ အားရေက်နပ္ေနခဲ့ရာမွ ဘ႑ာေရးအက်ပ္အတည္းၾကီး ေပၚေပါက္ခဲ့ရသည္ ။ သုိ.ေသာ္ အဆုိပါ ကြ်မ္းက်င္သူမ်ားကလည္း အလားတူပင္ ေနာက္ထပ္တစ္ျခား ကြ်မ္းက်င္သူတုိ.ထံသုိ. သူတုိ.၏ အႏၱရာယ္မ်ားကုိ လႊဲေျပာင္းေပးလုိက္ျပီဟု ယူဆ၍ နွစ္သိမ့္ေက်နပ္ေနၾကျပန္သည္ ။ ဤသုိ.ျဖင့္ ကြ်မ္းက်င္သူ အဆင့္ဆင့္ စီမံခန္.ခြဲလာလုိက္ရာ တန္းစီဇယား၏ ေနာက္ဆုံးရွိကြ်မ္းက်င္သူသည္ အဆုံး၌ ကိုယ့္ထက္ပုိ၍ ရူးသြပ္သူ ျဖစ္ေနသည္ ။ ဤသုိ.ျဖင့္ စနစ္ၾကီးတစ္ခုလုံး ျပိဳလဲပ်က္စီးေလေတာ့သည္ ။
ကြ်န္ေတာ္တုိ.သည္ ကြ်မ္းက်င္သူမ်ားကုိ လုိအပ္ေနဆဲျဖစ္ပါသည္ ။ သုိ.ေသာ္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္အလုံးစုံအား သူတုိ.အေပၚေသာ္လည္းေကာင္း ျဖစ္ကတတ္ဆန္း ဖန္တီးထားသည့္ သူတုိ.၏ စနစ္ၾကီး အေပၚေသာ္လည္းေကာင္း စိတ္ခ်လက္ခ် လႊဲအပ္ထားရန္မူ မျဖစ္နုိင္ေတာ့ပါ ။ ဤတုိင္းျပည္သည္ အဆုံး၌ စိတ္လႈပ္ရွားလြယ္ေသာ အေပ်ာ္တမ္းသမားမ်ားက တည္ေထာင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ အေမရိကန္စိတ္ဓာတ္သည္ တကယ္တမ္းတြင္ အေပ်ာ္တမ္းသမား စိတ္ဓာတ္သာျဖစ္သည္ ။ ဥေရာပမွ အလုံးအရင္းျဖင့္ ေျပာင္းေရႊ. အေျခခ်လာသူမ်ားသည္ အေပ်ာ္တမ္း နယ္သစ္ရွာေဖြသူမ်ားျဖစ္ျပီး သူတုိ.၏ ေျမးျမစ္တုိ.သည္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကုိ တည္ေထာင္ခဲ့သည့္ အေပ်ာ္တမ္းနုိင္ငံေရးသမားမ်ား ျဖစ္ၾကသည္ ။ “ဒီမုိကေရစီစနစ္ကုိ အေပ်ာ္တမ္းသမားမ်ားက အုပ္ခ်ဳပ္ေသာစနစ္ ၊ကြ်န္ေတာ္တုိ.၏ အသိတရား၏ အကန္.အသတ္ရွိမႈကုိ ဝန္ခံေသာ နည္းလမ္းတစ္ခုအျဖစ္ ထင္ျမင္မိသည္ ” ဟု ကြယ္လြန္သူ သမုိင္းညာရွင္ ဒန္နီရယ္ဘုစတြန္ ကေရးခဲ့သည္ ။ ဆယ့္ကုိးရာစုအေစာပုိင္း၌ အလက္စစ္ဒီေတာ့က္ဘီလ္က အေမရိကတြင္ “အမ်ားနွင့္ဆုိင္ေသာ အသက္ေမြးလုပ္ငန္း” ကင္းမဲ့ေနေၾကာင္း မွတ္ခ်က္ခ်ခဲ့ဘူးသည္ ။ ပညာရွင္နုိင္ငံေရးသမား ရွားပါးေၾကာင္းကုိ ဆုိလုိျခင္းျဖစ္သည္ ။
သုိ.ေသာ္ျငားလည္း “အေပ်ာ္တမ္းသမား” ဆုိသည့္ပုဒ္စုမွာ အျပဳသေဘာေဆာင္ေသာ နာမဝိေသသန တစ္ခုျဖစ္ခဲ့ပါသည္ ။ အေပ်ာ္တမ္းေလ့လာလုိက္စားမႈ ဆုိသည္မွာ တစ္စုံတစ္ေယာက္က နယ္ပယ္တစ္ခု (ပညာရပ္နယ္ပယ္တစ္ခု ၊ အနုပညာရပ္တစ္ခု ၊ လက္မႈပညာရပ္တစ္ခု စသည္) ကုိ အေလးအနက္မထားဘဲ ေလ့လာျခင္းဟု ဆုိလုိျခင္းမဟုတ္ပါ ၊ ဝင္ေငြရရွိေရးအတြက္မဟုတ္ပဲ ထုိပညာရပ္ကုိ နွစ္သက္ျမတ္နုိးမႈအေပၚ အေျခခံ၍ ေလ့လာလုိက္စားျခင္းဟု ဆုိလုိျခင္းျဖစ္ပါသည္ ။
အေပ်ာ္တမ္းသမားတုိ.သည္ သူတို.လုပ္ခ်င္သည္တုိ.ကုိ သူတို.လုပ္လုိသည့္ပုံစံ ၊ သူတုိ.လုပ္ခ်င္သည့္ နည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ လုပ္ၾကပါသည္ ။ သူတုိ.သည္ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းတုိ.ကုိ ေဖာက္ဖ်က္မိမည္ကုိ စုိးရိမ္ေၾကာင့္ၾကမႈ မရွိၾကပါ ၊ အမွားအယြင္းမ်ားနွင့္ ဆုံးရႈံးမႈမ်ားကုိ စုိးရိမ္ေၾကာင့္ၾကစိတ္မ်ားေၾကာင့္လည္း တြန္.ဆုတ္သြားေလ့မရွိၾကပါ ။ ျပည္သူတုိ.၏ တက္ၾကြသည့္ ပူးေပါင္းပါဝင္မႈ ဆုိသည္မွာလည္း အမွန္စင္စစ္၌ အေပ်ာ္တမ္းစိတ္ဓာတ္ကုိ ေဖာ္ထုတ္ျခင္းသာျဖစ္သည္ ။ “ေနစမ္းပါဦးေလ…..ရႈံးနုိင္ေျခရွိမႈကုိ လက္လႊဲ အေရာင္းအဝယ္လုပ္တယ္ ဆုိတာကုိ ကြ်န္ေတာ္နားမလည္ပါဘူး ၊ ဘဏ္တစ္ဘဏ္အတြက္ အရင္းဆပြါးကိန္း အခ်ဳိးအစား ဘယ္ေလာက္ရွိရမယ္ ဆုိတာကုိလည္း ကြ်န္ေတာ္မသိပါဘူး” ဟု သင္ကဆုိပါလိမ့္မည္ ။ ကြ်န္ေတာ္လည္း ၎တုိ.ကုိ မသိပါ ၊ နားလည္းမလည္ပါ ။ ထုိနည္းတူစြာပင္ ကြ်န္ေတာ္၏ က်န္းမာေရးနွင့္ပက္သက္သည့္ ကိစၥအလုံးစုံကုိ စီမံခန္.ခြဲရန္ အေပ်ာ္တမ္းဆရာဝန္ တစ္ေယာက္ထံ ပုံအပ္မထားခ်င္ပါ ။ သုိ.ေသာ္ ကြ်မ္းက်င္သူဟု ယူဆရသူတုိ.က ရွင္းျပလာသည့္ သကၤာမကင္းဖြယ္ လုပ္ထုံးလုပ္နည္းမ်ားနွင့္ ေရရာျခင္းမရွိသည့္ စီမံကိန္းမ်ားကုိ အကဲျဖတ္ရာ၌မူ ပကတိျဖစ္ရပ္မ်ားအေပၚအေျခခံ၍ သဘာဝက်က် ဆုံးျဖတ္တတ္သည့္ ကြ်န္ေတာ္တုိ.၏ ထင္ျမင္ခ်က္မ်ားကုိ စိတ္ခ်အားကုိးနုိင္ပါသည္ ။ အစြန္းတစ္ဖက္ေရာက္တတ္၍ ဆန္.က်င္ဖက္ ဝိေရာဓိတုိ.ရွိေနသည့္ အေမရိကန္တုိ.၏ ဘက္နွစ္ဖက္ရွိသည့္ စရုိက္သဘာဝကုိ နားလည္သည့္နည္းတူပင္ျဖစ္ပါသည္ ။ ကြ်န္ေတာ္တုိ.သည္ တစ္ဖက္တြင္ လက္ေတြ.ဆန္ ၊ တည္ျငိမ္ေအးေဆး၍ သဘာဝက်က် ေနထုိင္သည့္ စရုိက္ရွိ၍ တစ္ျခားတစ္ဖက္တြင္မူ ခံစားခ်က္ျပင္းထန္၍ မုိက္ရူးရဲဆန္သည့္ ေဈးကစားသူမ်ားျဖစ္ၾကပါသည္ ။ အေပ်ာ္တမ္းသမားစစ္စစ္ စိတ္ဓာတ္မွာ ဤဝိေရာဓိမွ ဆင္းသက္လာျခင္းျဖစ္သည္ ။ ကြ်န္ေတာ္တုိ.သည္ အသဲတစ္လွပ္လွပ္ရင္တစ္ဖုိဖုိိ သဲထိတ္ရင္ဖုိတုိ.ကုိ အရသာေတြ.နွစ္သက္သည့္တုိင္ လက္ေတြ.အားျဖင့္ မိမိကုိယ္ကုိ နွိမ့္ခ်ထားဖုိ. အထူးတလည္ လုိအပ္ပါေသးသည္ ။ အေၾကာင္းမွာ အေပ်ာ္တမ္းသမားသည္ သူကုိယ္တုိင္ ေသေသခ်ာခ်ာ မသိနားမလည္သည့္ အေနအထားမ်ားၾကားသုိ. သူ.ကုိယ္သူ ပစ္တင္ထားရေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္ ။ ထုိသုိ.ေသာအေျခအေန၌ ျပႆနာမ်ားကုိ ခ်ဥ္းကပ္ရာတြင္ ရႈျမင္ပုံအသစ္နွင့္ ေျဖရွင္းနည္းအသစ္တုိ.ကုိ ရွာေဖြၾကံဆဖုိ. လုိအပ္လာပါသည္ ။ ရုိးသားစြာ ဝန္ခံရပါက အေမရိကန္တုိ.၏ ဤညႊန္းမွတ္ေျပာင္းသြားခ်ိန္ တစ္နည္းအားျဖင့္ ျပဳိလဲပ်က္စီးျပီးသြားခ်ိန္နွင့္ ျပန္လည္၍ မတည္ေဆာက္နုိင္ေသးမွီ ၾကားကာလတြင္ မည္ကဲ့သုိ. ေရွ.ဆက္စခန္းသြားရမည္ကုိ ေသေသခ်ာခ်ာ မသိေသးျခင္းသည္ လြတ္ေျမာက္ျခင္းျဖစ္၍ အတိမ္းအေစာင္းမခံ အေရးပါလွပါသည္ ။ ကြ်န္ေတာ္သည္ ဝိေရာဓိတုိ.ကုိ နွစ္သက္ပါသည္ ။ ထုိ.ေၾကာင့္သာလွ်င္ ဘာသာေရးကုိ သိပ္မကုိင္းရႈိင္းေသာ္လည္း ဇင္ဗုဒၶဘာသာက ကြ်န္ေတာ့္စိတ္ကုိ ဆြဲေဆာင္နုိင္စြမ္း ရွိျခင္းျဖစ္ပါသည္ ။ ဗုဒၶဘာသာဝင္တုိ. ရရွိဖုိ. ၾကဳိးစားေနသည့္ “ရႈိရွင္” သုိ.မဟုတ္ “ လူသစ္တန္းစိတ္” ဟုေခၚသည့္ ဝိေရာဓိသဘာဝကုိ ေလ့လာၾကည့္ၾကပါစုိ. ။ “လူသစ္တန္းသမားတစ္ေယာက္၏စိတ္တြင္ ျဖစ္နုိင္ေျခမ်ား အမ်ားအျပားရွိေနသည္ ၊ သုိ.ေသာ္ ကြ်မ္းက်င္သူတစ္ေယာက္အတြက္မူ အနည္းငယ္မွ်သာရွိသည္” ဟု သူ.ဘဝ၏ ေနာက္ဆုံး ၁၂ နွစ္ေလာက္ အေမရိကန္တြင္ေနသြားခဲ့သည့္ ဂ်ပန္လူမ်ဳိး ဇင္ဗုဒၶဘာသာဆရာၾကီး ရွန္နဴဆူဇူကီး၏ ေရးသားခ်က္မွာ ေက်ာ္ၾကားလွပါသည္ ။ ကြ်န္ေတာ့္အတြက္မူ ဤေရးသားခ်က္သည္ ဘုစတြန္ ေျပာခဲ့သည့္ အေပ်ာ္တမ္းသမားစိတ္ဓာတ္၏ အတြင္းသေဘာနွင့္ သေဘာတရားအားျဖင့္ မ်ားစြာကုိက္ညီသည္ဟု ထင္မိပါသည္ ။ “စူးစမ္းေလ့လာမႈ၏ အၾကီးမားဆုံး အဟန္.အတားမွာ မသိနားမလည္မႈမဟုတ္ ၊ အသိတရား၏ ဟုတ္ေယာင္ထင္ လွည့္စားမႈသည္သာ အဟန္.အတားျဖစ္သည္” ဟု ဘုစတြန္က ေရးခဲ့သည္။
ဤအယူအဆမွာ မေရမရာ အေတြးအေခၚမဟုတ္ပါ ။ တကယ္စစ္မွန္၍ အလုပ္ျဖစ္ေသာ အယူအဆ ျဖစ္ပါသည္ ။ စတိဗ္ေဂ်ာ့ဘ္သည္ အက္ပဲလ္ကုိ ပူးတြဲတည္ေထာင္၍ ဆယ္စုနွစ္တစ္ခုေက်ာ္အၾကာ၌ သူ၏ဘုတ္အဖြဲ.မွ ထုတ္ပယ္ျခင္း ခံခဲ့ရသည္ ။ သုိ.ေသာ္ သစၥာေဖာက္ခံရသည္ဟု ခံစားခ်က္မ်ား ကြယ္ေပ်ာက္သြားခ်ိန္၌ ပစ္ဇာကုမၸဏီကုိ တည္ေထာင္ခဲ့၍ ေနာက္ထပ္တစ္ဖန္ အက္ပဲလ္၏ အသစ္ျပန္၍ အားသစ္ေလာင္းျခင္းကုိ ၾကီးၾကပ္ခန္.ခြဲရခ်ိန္၌မူ သူ၏ဘဝကုိ ျပန္လည္၍ ခ်ိန္ညွိခဲ့ရျခင္းမွာ ရုပ္ဖ်က္၍လာသည့္ကံေကာင္းျခင္း ၊ အဆုိးထဲမွ အေကာင္းအျဖစ္ သူသိရွိလက္ခံခဲ့သည္ ။ “ေအာင္ျမင္ျခင္းရဲ. ေလးလံဝန္ပိမႈေတြကုိ လူသစ္တန္းတစ္ေယာက္ရဲ. ေပါ့ပါးလတ္ဆတ္မႈေတြက ျပန္ျပီးအစားထုိးခဲ့တယ္ ၊ ဘာတစ္ခုမွ မေသခ်ာတဲ့ အေျခအေနေပါ့ ။ အဲဒီအေနအထားက ကြ်န္ေတာ့္ဘဝရဲ. ထုိးထြင္းတီထြင္မႈအရွိဆုံး ကာလတစ္ခုျဖစ္လာဖုိ. တြန္းအားေပးခဲ့တယ္” ဟု အလုပ္မွ ထုတ္ပယ္ခံရျခင္းနွင့္ပတ္သက္၍ ေဂ်ာ့ဘ္ကေျပာခဲ့သည္ ။ ေဂ်ာ့ဘ္ဘာကုိေျပာခ်င္သည္ကုိ ကြ်န္ေတာ္သိပါသည္ ။ လြန္ခဲ့သည့္ ၁၃ နွစ္က နယူးေယာက္မဂၢဇင္း၏ အယ္ဒီတာအျဖစ္မွ အထုတ္ခံခဲ့ရျခင္းသည္ ဝတၳဳေရးဆရာတစ္ေယာက္ ၊ ေရဒီယုိ အစီအစဥ္ တင္ဆက္သူတစ္ေယာက္အျဖစ္ ကြ်န္ေတာ့္ကုိကြ်န္ေတာ္ ျပန္လည္၍ အသစ္တစ္ဖန္ ဆန္းသစ္ေစရန္ လြတ္လပ္သြားေစခဲ့ပါသည္ ။ အလုပ္မွ အထုတ္ခံရျခင္းသည္ ကုိယ္ ၊ စိတ္တုိ.၌ ဒဏ္ရာဒဏ္ခ်က္ျဖစ္ေစ၍ ထိတ္လန္.တုန္လႈပ္ဖြယ္ျဖစ္ပါသည္ ။ ကုိယ့္လမ္းကုိယ္ ရွာရျခင္းသည္ ရင္ဖုိစရာေကာင္း၍ အားရစဖြယ္လည္း ျဖစ္ပါသည္ ။ အေမရိကားနွင့္ အေမရိကန္တုိ.အတြက္ ယခုလက္ရွိေတြ.ၾကဳံေနရသည့္ အက်ပ္အတည္းအတြင္းမွ လြတ္ေျမာက္နုိင္မည့္ နည္းလမ္းတုိ.ကုိ ရွာေဖြေတြ.ရွိ၍ ကံေကာင္းၾကပါေစသတည္း ။