ေကာလိပ္ေက်ာင္းသားတုိ.မသိတာေတြ ေနာက္ဆက္တြဲ

Post အသစ္မတင္ျဖစ္တာ အေတာ္ၾကာသြားပါျပီ ။ အရင္ အပတ္က တင္ခဲ့တဲ့ “ေကာလိပ္ေက်ာင္းသားတုိ. မသိတာေလးေတြ” ဆုိတဲ့ ရသစာတမ္းရဲ. မူရင္းEssay ေလးကုိ တင္လုိက္ပါတယ္။ Essay ေလးေတြရဲ. သေဘာက မူရင္းစျပီး ေတြးမိတဲ့ အေတြးစေလးတစ္ခု (ဦးစံရွားစကားနဲ.ဆုိရင္ေတာ့ “ေတြးလုံးေလးတစ္ခု”ေပါ့ေလ။)ကေန ဆက္စပ္ျပီး ေနာက္ဆုံးစာေရးသူ အဓိကေတြးမိတဲ့ အေတြးတစ္ခုကုိ ဆက္စပ္သီကုံးသြားတဲ့သေဘာကုိ ေတြ.မိပါတယ္။
Essay နဲ.ပက္သက္လုိ. ဆရာျမသန္းတင့္ရဲ. ေအာက္ပါစကားေလးေတြကုိ တန္ဖုိးထားမွတ္သားမိပါတယ္။
“လြန္ခဲ့သည့္ အနွစ္နွစ္ဆယ္ေက်ာ္ေလာက္မွစ၍ တုိင္းမဂၢဇင္းတြင္ ‘အက္ေဆး’ ဆုိသည့္ စာတမ္းအမ်ဳိးအစားတစ္ခုကို ထည့္သြင္းလာခဲ့သည္။ ယခင္တုန္းကေတာ့ တုိင္းမဂၢဇင္းတြင္ ထုိအမ်ဳိးအစားပါဝင္ခဲ့ျခင္းမရွိ။ အထူးသျဖင့္ ၇၀ ျပည့္လြန္နွစ္မ်ားတြင္ ‘အက္ေဆး’မ်ားကုိ ထည့္သြင္းလာခဲ့သည္။ ေရးသူမ်ားထဲတြင္ အယ္ဒီတာအဖြဲ.ဝင္မ်ား၊ စာေရးဆရာမ်ား၊ ဝါရင့္သတင္းေထာက္မ်ား၊ သံတမန္မ်ား၊ အစုိးရအဖြဲ. ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းမ်ား စသည္တုိ. ပါဝင္တတ္သည္။ အမ်ားအားျဖင့္ေတာ့ တုိင္းမဂၢဇင္းမွ ဝါရင့္အယ္ဒီတာမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ေရးသည့္အေၾကာင္းအရာကလည္း ကင္တာကီ ၾကက္ေၾကာ္မွအစ ၾကယ္တာရာစစ္ပြဲအထိ၊ စစ္ေအးတုိက္ပြဲမွ နန္တီယာဂုိေဘာလုံးပြဲထိ၊ မာဖီယား လူဆုိးဂုိဏ္းမ်ားမွ မုိးဇာတ္၏ ေတးဂီတအထိ၊ တင္းနစ္ရုိက္ျခင္း၏ အႏၱရာယ္မ်ားမွသည္ တူကုိ အသုံးျပဳနည္းအထိ၊ ေအအုိင္ဒီအက္စ္ေရာဂါအေၾကာင္းမွသည္ အာကာသသိပၸံအထိ ေနမင္းၾကီးေအာက္တြင္ ရွိသမွ်ေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားကုိ အလ်ဥ္းသင့္သလုိ ေရးသြားသည္။ အမ်ားအားျဖင့္ လက္ရွိျဖစ္ပ်က္ေနေသာ ကမၻာ့အေျခအေန၊ အျဖစ္အပ်က္တစ္ခုခုကို မူတည္ကာ ထုိမွေန၍ ေပၚထြက္လာေသာ စဥ္းစားစရာ ျပႆနာမ်ားကုိ တင္ျပသြားသည္။ တုိင္းမဂၢဇင္း၏ အက္ေဆးေရးဟန္သည္ အျခားေသာေရးဟန္မ်ားနွင့္မတူ။ အေဝးရုိက္ေၾကးနန္းတစ္ေစာင္ကုိ ဖတ္ရသလုိ တုိတုိနွင့္ က်စ္လ်စ္သည္။ တစ္ခါတစ္ရံတြင္ တခ်ဳိ.ေသာ စကားလုံးမ်ားကုိ အျပည့္မသုံးေတာ့ဘဲ ျမွဳပ္ထားပစ္သည္။ တခ်ဳိ.ေနရာမ်ားတြင္ ဝါက်ကုိ အဆုံးမသတ္။ လက္ေဝွ.သမား၏ လက္သီးခ်က္တစ္ခ်က္လုိ မိေလာက္သည့္ေနရာကုိေရာက္မွ တစ္လုံးတည္းျဖင့္ ပစ္သြင္းလုိက္သည္။”
အခုတင္လုိက္တဲ့ “What College Students Don’t Know” ဆုိတဲ့ Essay ေလးမွာလည္း ေကာလိပ္တစ္ခုကေန ေမာင္မယ္သစ္လြင္ ေက်ာင္းသားေလးေတြရဲ. ဘဝနဲ.အေတြးအေခၚအေပၚကုိ သက္ေရာက္နုိင္ဖြယ္ရာရွိတဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြကို စုစည္းထားတဲ့ Mindset List ဆုိတဲ့ စာရင္းေလးတစ္ခုကုိ ဖတ္မိရာကေန အေမရိကရဲ. ပထမဆုံးလူမည္းသမၼတကုိ မဲေပးေရြးခ်ယ္ခဲ့ပုံ၊ ၁၉၉၁ ခုနွစ္မတုိင္မွီက အေတြးအေခၚေတြနဲ. ခုေခတ္အေတြးအေခၚေတြ ေျပာင္းလဲသြားခဲ့ပုံ၊ ေနာက္ဆုံးမွာ အနာဂတ္နဲ.ပက္သက္တဲ့ ကြ်န္ေတာ္တုိ.လူသားေတြရဲ. အေတြးအေခၚ ေခါင္းပါးေနတတ္ပုံကေနတစ္ဆင့္ ကြ်န္ေတာ္တုိ.ရဲ. ေနာက္မ်ဳိးဆက္ကေလးငယ္ေတြက ကြ်န္ေတာ္တုိ.တာဝန္ေက်ခဲ့၊မေက်ခဲ့ ဆုံးျဖတ္ၾကမွာျဖစ္တဲ့အေၾကာင္းထိ အေတြးစဥ္ျဖာထြက္သြားပုံေလးကုိ နွစ္သက္မိလုိ. ဒီ Essay ေလးကုိ ဘာသာျပန္ျဖစ္ခဲ့တာပါ။

What College Students Don't Know
Time (Monday, Sep. 21, 2009)
David McNew / Getty

Every fall the professors at Beloit College publish their Mindset List, a dictionary of all the deeply ingrained cultural references that will make no sense to the bright-eyed students of the incoming class. It's a kind of time travel, to remind us how far we've come. This year's freshmen were typically born in 1991. That means, the authors explain, they have never used a card catalog to find a book; salsa has always outsold ketchup; women have always outnumbered men in college. There has always been blue Jell-O.
In 1991 we were fighting a war in Iraq, and still are; health care needed reforming, and still does. But before despairing that some things never change, consider how much has. In 1991 the world watched a black motorist named Rodney King be beaten by L.A. cops, all of whom were acquitted; a majority of whites still disapproved of interracial marriage. Ask yourself, Would the people we were then have voted for a mixed-race President and a black First Lady?
That year, apartheid was repealed, the Soviet Union collapsed, the Dow broke 3000. The next year, the first commercial text message was sent; now there are more transmitted every day than there are people on the planet. In the time it took for toddlers to turn into teenagers, we decoded the human genome and everyone got a cell phone, an iPod, a GPS and a DVR. As the head-spinning viral video "Did You Know" informs us, the top 10 jobs in demand in 2010 did not exist six years ago, so "we're preparing kids for jobs that don't yet exist using technologies we haven't yet invented."
We have managed, rather gracefully, far more change than we predicted would come; it turns out that our past's vision of the future was not visionary enough. This is often the case: reality puts prophecy to shame. "Sensible and responsible women do not want to vote," declared Grover Cleveland in 1905. Harry Truman, in his 1950 State of the Union address to mark the midcentury, predicted that "our total national production 50 years from now will be four times as much as it is today." It turned out to be more than 33 times as large. "It will be gone by June," promised Variety in 1955 — talking about rock 'n' roll. "It will be years — not in my time — before a woman will become Prime Minister," declared Margaret Thatcher in 1969.
Leaders rely on the future as a vaccine against the present. The Soviets have put a man in space? "I believe we should go to the moon," President Kennedy announces. "I have a dream," the Rev. Martin Luther King Jr. declares as the world around him burns. Maybe the promise is realized, even surpassed; maybe it keeps receding, pulling us along. "The best thing about the future is that it comes only one day at a time," Abraham Lincoln supposedly observed. Which is true for those in charge of creating it but maybe not for the rest of us. When we pause and look back, we get to see the past's future, know how the story turned out. Did we rise to the occasion? Did we triumph? Did we blink?
The past's power comes from experience, the lessons it dares us to dismiss on the grounds that maybe things will be different this time. The future's power is born of experiment, and the endless grudge match between fear and hope. We are having a dozen simultaneous conversations right now about change: in our institutions, our culture, our treatment of the planet and of one another.
It's tempting to just stand stock-still and squeeze your eyes shut and wait for the moment to pass, or else hoard canned goods and assume the worst. This has been an awfully ugly summer of argument, and you'd be forgiven for concluding that we've lost our will to face or fix anything. We'll just dance with the devils we know, thank you. But if you look past Washington, past Wall Street, turn down the volume and go outside and walk around, you'll find the parcels of grace, of ingenuity and enterprise — people riding change like a skateboard, speeding off a ramp, twisting, flipping, somehow landing with a rush of wind and wheels — and wonder that it somehow hasn't killed us yet.
When members of the freshman class of 2027 look back at our future, what's likely to surprise them most? Will they marvel that gays were once not allowed to marry — or that they ever were? That we waited while the planet warmed, or that we acted to save it? That we protected the poor, or empowered them, or ignored them? That we lived within our means, or beyond them? We'll make our choices one day at a time, but our kids will judge our generation for what we generate, and what we leave undone.



Notes:

Mindset List ~ the observations that help to identify the experiences that have shaped the lives and formed the mindset of students starting their post-secondary education
salsa ~ (n) Mexican Cookery. a sauce, especially a hot sauce containing chilies
ketchup ~ (n) a condiment consisting of pureed tomatoes, onions, vinegar, sugar, spice, etc
acquit ~ (v) to relieve from a charge of fault or crime; declare not guilty
broke ~ (adj) 1. without money; penniless; 2. bankrupt
go broke ~ (idm) 1. to become destitute of money or possessions; 2. to go bankrupt; In that business people are forever going broke.rise to the occasion ~ (idm & phrase) show unexpected skill in dealing with a difficulty that arise; The leading man broke his leg n the first act but his understudy rose to the occasion and was rewarded with excellent reviews.
blink ~ (v) to ignore deliberately; evade; shirk
on the blink ~ (idm) not in proper working order, in need of repair; The washing machine is on the blink again.stock-still ~ (adj) တုတ္တုတ္မွ် မလႈပ္ေသာ remain/stay/stand stock-still


ၾကိဳက္မိေသာ Sentence မ်ား

It's a kind of time travel, to remind us how far we've come.
In 1991 we were fighting a war in Iraq, and still are; health care needed reforming, and still does.
Ask yourself, Would the people we were then have voted for a mixed-race President and a black First Lady?
As the head-spinning viral video "Did You Know" informs us, the top 10 jobs in demand in 2010 did not exist six years ago, so "we're preparing kids for jobs that don't yet exist using technologies we haven't yet invented."
We have managed, rather gracefully, far more change than we predicted would come; it turns out that our past's vision of the future was not visionary enough. This is often the case: reality puts prophecy to shame.
Leaders rely on the future as a vaccine against the present.
Maybe the promise is realized, even surpassed; maybe it keeps receding, pulling us along.
"The best thing about the future is that it comes only one day at a time," Abraham Lincoln supposedly observed.
When we pause and look back, we get to see the past's future, know how the story turned out. Did we rise to the occasion? Did we triumph? Did we blink?
The past's power comes from experience, the lessons it dares us to dismiss on the grounds that maybe things will be different this time.
The future's power is born of experiment, and the endless grudge match between fear and hope.
It's tempting to just stand stock-still and squeeze your eyes shut and wait for the moment to pass, or else hoard canned goods and assume the worst.
We'll make our choices one day at a time, but our kids will judge our generation for what we generate, and what we leave undone.

ေကာလိပ္ေက်ာင္းသားတုိ.မသိတာေတြ

၂၀၀၉ ခုနွစ္ စက္တင္ဘာလ ၂၁ ရက္ေန.ထုတ္ Time မဂၢဇင္းမွာပါတဲ့ David McNew နဲ. Getty တုိ.ေရးထားတဲ့ What College Students Don't Know ဆိုတဲ့ Essay ေလးကုိ ဘာသာျပန္ထားတာပါ ။ နွစ္စဥ္နွစ္တုိင္း ေမာင္မယ္သစ္လြင္ ေက်ာင္းသားေလးေတြ ေကာလိပ္ကုိ ဝင္လာခ်ိန္မွာ Beloit College ကထုတ္ေဝေလ့ရွိတဲ့ Mindset List အေၾကာင္းကေန အစတည္ျပီး ၊ ေနာက္ဆုံးမွာ ေနာက္မ်ဳိးဆက္ေတြက ကြ်န္ေတာ္တုိ.ကုိ ဘယ္လုိအကဲျဖတ္ေလမလဲ ဆုိတဲ့ထိ သယ္ေဆာင္ေရးသားသြားပုံေလးကုိ ၾကဳိက္လည္းၾကဳိက္မိ ၊ အကဲျဖတ္ခံရမွာကုိ ေၾကာက္လည္း ေၾကာက္မိနဲ.ပဲ ဒီရသစာတမ္းေလးကုိ ဘာသာျပန္လုိက္မိပါတယ္ ။ ကဲၾကည့္ၾကဦးစုိ.ရဲ. ။


ေဆာင္းဦးေပါက္ရာသီေရာက္တုိင္း ဘဲလြဳိက္ေကာလိပ္မွ ပါေမာကၡမ်ားသည္ အတန္းသစ္သုိ.ဝင္လာမည့္ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားအသစ္တုိ.၏ ဘဝနွင့္ ေတြးေခၚပုံအေပၚ ဩဇာသက္ေရာက္နုိင္ဖြယ္ရွိသည့္ ျဖစ္ရပ္မ်ားနွင့္ အေတြ.အၾကဳံမ်ားကုိ စာရင္းျပဳစုထားသည့္ စိတ္ေနစိတ္ထားစာရင္းကုိ ထုတ္ေဝေလ့ရွိသည္ ။ ထုိစာရင္းသည္ အရုိးစြဲေနသည့္ ယဥ္ေက်းမႈဓေလ့ထုံးတမ္းမ်ားကုိ စာရင္းျပဳစုထားျခင္းျဖစ္ျပီး ေတာက္ပေသာမ်က္လုံးေလးမ်ားနွင့္ ေက်ာင္းသားသစ္ေလးမ်ားအတြက္ မည္သုိ.မွ် အဓိပၸါယ္မရွိပါ ။ ၎သည္ ကြ်န္ေတာ္တုိ. မည္မွ်ထိခရီးေပါက္ခဲ့ျပီျဖစ္ေၾကာင္း ၊ အခ်ိန္ကာလအားျဖင့္ မည္မွ်ျဖတ္သန္းခဲ့ျပီျဖစ္ေၾကာင္း ညႊန္ျပေနသည့္ စာရင္းတစ္ခုသာျဖစ္သည္ ။ ယခုနွစ္ အတန္းသစ္သုိ. ဝင္ေရာက္လာမည့္ ေက်ာင္းသားမ်ားမွာ ပုံမွန္အားျဖင့္ တစ္ေထာင့္ကုိးရာကုိးဆယ့္တစ္ ခုနွစ္က ေမြးဖြားခဲ့သူမ်ား ျဖစ္သည္ ။ ဤစာရင္းကုိ ျပဳစုရာတြင္ (စာရင္းျပဳစုသူတုိ.ကလည္း ရွင္းျပထားသည္) သူတုိ.သည္ စာအုပ္တစ္အုပ္ကုိ ရွာသကဲ့သုိ. ကတ္တေလာက္အညႊန္းနွင့္ စနစ္တက် ရွာေဖြ ျပဳစုခဲ့ျခင္းမ်ဳိးမဟုတ္ပါ ။ မကၠဆီကုိေဆာ့၏ ေရာင္းအားသည္ မေလးရွားေဆာ့၏ ေရာင္းအားကုိ ျဖတ္ေက်ာ္တက္သြားသည္ ၊ ေကာလိပ္မ်ားတြင္ အမ်ဳိးသမီးဦးေရသည္ အမ်ဳိးသားဦးေရကုိ ေက်ာ္လြန္ေနသည္ ။ ဂ်ယ္လုိတံဆိပ္ ေက်ာက္ေက်ာျပာကမူ အျမဲရွိေနသည္ မဟုတ္ေလာ ။
ကြ်န္ေတာ္တုိ.သည္ တစ္ေထာင့္ကုိးရာကုိးဆယ့္တစ္ ခုနွစ္အတြင္းက အီရတ္တြင္ စစ္ပြဲတစ္ပြဲ တိုက္ခဲ့ၾကသည္ ၊ ယခုလည္း တုိက္ေနဆဲပင္ ၊ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈစနစ္ကုိ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ရန္ ၾကဳိးစားခဲ့ၾကသည္္ ၊ ယခုခ်ိန္ထိလည္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ေနရဆဲပင္ ။ သုိ.ေသာ္ မေျပာင္းလဲသည့္ အရာတစ္ခ်ဳိ.ကုိ ၾကည့္၍ စိတ္ဓာတ္က်မသြားပါနွင့္ အျခားေျပာင္းလဲသြားသည့္ နယ္ပယ္မ်ား၌ မည္မွ်ထိ ေျပာင္းလဲသြားခဲ့သည္ကုိ စဥ္းစားၾကည့္ပါဦး ။ ကမၻာၾကီးသည္ တစ္ေထာင့္ကုိးရာကုိးဆယ့္တစ္ ခုနွစ္၌ လူမည္းေမာ္ေတာ္ဆုိင္ကယ္သမား ေရာ့ဒနီကင္းကုိ ေလာ့စ္အိန္ဂ်လိစ္ ရဲအဖြဲ.က ဝုိင္း၍ရုိက္သည္ကုိ ၾကည့္ခဲ့ၾကရသည္ ၊ ထုိရဲမ်ားကုိ တရားေသလႊတ္ေပးခဲ့သည္။ လူမ်ဳိးျခားနွင့္ လက္ထပ္ျခင္းကုိ လူျဖဴအမ်ားစုက သေဘာမတူနုိင္ၾကေသးပါ ။ ထုိေခတ္ကာလက ကြ်န္ေတာ္တုိ.ျပည္သူမ်ားသည္ လူျဖဴ-လူမည္းကျပား သမၼတနွင့္ လူမည္းသမၼတကေတာ္တုိ.ကုိ မဲေပးဖြယ္ရွိပါသေလာဟု သင့္ဘာသာ ျပန္ေမးခြန္းထုတ္ၾကည့္ပါ ။
ထုိနွစ္အတြင္း၌ ေတာင္အာဖရိကနုိင္ငံတြင္ အသားအေရာင္ ခြဲျခားမႈစနစ္ အဆုံးသတ္သြားခဲ့သည္ ၊ ဆုိဗီယက္ယူနီယံ ျပဳိက်သြားခဲ့ျပီး ေဒါင္ဂ်ဳန္းအညႊန္းကိန္းမွာ သုံးေထာင္ခန္.ထိထုိးဆင္း ျပဳတ္က်သြားခဲ့သည္။ ေနာက္တစ္နွစ္အၾကာ၌ လက္ကုိင္ဖုန္းမွတစ္ဆင့္ ပုိ.နုိင္သည့္ စာတုိတစ္ေစာင္ကုိ ပထမဆုံးအၾကိမ္ ပုိ.နုိင္ခဲ့သည္ ၊ ယေန.ခ်ိန္ခါတြင္မူ ကမၻာ.လူဦးေရထက္ပုိေသာ စာတုိမ်ားကုိ ေန.စဥ္နွင့္အမွ် ပုိ.ေနၾကေလျပီ ။ ကြ်န္ေတာ္တုိ.သည္ ကေလးတစ္ေယာက္ လမ္းေလွ်ာက္တတ္စ အရြယ္မွ ဆယ္ေက်ာ္သက္အရြယ္ ေရာက္သြားသည့့္ အခ်ိန္ကာလအတြင္း၌ လူသား၏ မ်ဳိးရုိးဗီဇဂ်င္းကုိ အဓိပၸါယ္ ေဖာ္ထုတ္နိုင္ခဲ့သည္ ၊ လူတုိင္း၌ အုိင္ေပါ့ ဂ်ီပီအက္စ္ နွင့္ ဒီဗြီအာ စက္တုိ. ပုိင္ဆုိင္ေနၾကေလျပီ ။ နွစ္ေထာင့္တစ္ဆယ္ ခုနွစ္အတြင္း၌ ေခတ္အစားဆုံးျဖစ္မည့္ ထိပ္တန္းအလုပ္အကုိင္ ဆယ္မ်ဳိးမွာ လြန္ခဲ့သည့္ ေျခာက္္နွစ္အၾကာက မရွိေသးသည့္ အလုပ္မ်ဳိးျဖစ္သည္ ။ ဆုိလုိသည္မွာ ကြ်န္ေတာ္တုိ.သည္ ကေလးမ်ားကုိ မရွိေသးသည့္ အလုပ္အကုိင္ အမ်ဳိးအစားမ်ားအတြက္ မတီထြင္ရေသးသည့္ နည္းပညာမ်ားကုိ အသုံးျပဳ၍ ေလ့က်င့္သင္ၾကားေပးေနျခင္း ျဖစ္သည္ ။
ကြ်န္ေတာ္တုိ.သည္ ကြ်န္ေတာ္တုိ. ေမွ်ာ္လင့္ခန္.မွန္းထားသည္ထက္ပုိေသာ အေျပာင္းအလဲမ်ားကုိ (အေတာ္အသင့္ ဣေျႏၵရွိစြာ) ေျဖရွင္းနုိင္ခဲ့ၾကသည္ ။ ဤအခ်က္က ဘာကုိျပေနသနည္းဆုိေသာ္ အတိတ္ကာလက အနာဂတ္နွင့္ ပက္သက္သည့္ ကြ်န္ေတာ္တုိ.၏ ေျမာ္ျမင္မွန္းဆမႈမ်ားမွာ အေျမာ္အျမင္ ရွိသင့္သေလာက္ရွိခဲ့ပုံမရဟု ညႊန္းဆုိေနျခင္းျဖစ္သည္ ။ ျဖစ္ေတာ့ျဖစ္တတ္ပါသည္ ၊ လက္ေတြ.အျဖစ္အပ်က္မ်ားက ၾကဳိတင္ေဟာကိန္းထုတ္ထားသည္မ်ားကုိ ပ်က္ရယ္ျပဳေလွာင္ေျပာင္၍ အရွက္ရေစတတ္သည္ ။ “စဥ္းစားခ်င့္ခ်ိန္တတ္၍ တာဝန္သိေသာ မည္သည့္မိန္းမမွ် မဲေပးလိမ့္မည္မဟုတ္ပါ” ဟု ဂရုိဗာ ကလိဗ္လင္းက တစ္ေထာင့္ကုိးရာငါးခုနွစ္က ေျပာခဲ့ဖူးသည္ ။ တစ္ေထာင့္ကုိးရာငါးဆယ္ခုနွစ္ ေထာင္စုနွစ္လယ္အထိမ္းအမွတ္ ျပည္ေထာင္စုအေျချပမိန္.ခြန္း၌ “ခုခ်ိန္ကစျပီးတြက္လုိ. ေနာက္နွစ္ငါးဆယ္ဆုိရင္ ကြ်န္ေတာ္တုိ.ရဲ. အမ်ဳိးသားထုတ္ကုန္တန္ဖုိးဟာ ခုလက္ရွိထက္ ေလးဆတုိးလာမည္”ဟု ဟယ္ရီထရူးမင္းက ေျပာခဲ့သည္ ။ တကယ္တမ္း၌ သုံးဆယ့္သုံးဆ မွ်တုိးတက္ခဲ့သည္ ။ “အမ်ဳိးသမီးတစ္ေယာက္ ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ျဖစ္လာဖုိ.ဆုိတာ ကြ်န္မဘဝရဲ. သက္တမ္းတစ္ေလွ်ာက္တင္မကပါဘူး နွစ္ကာလေပါင္း အေတာ္ၾကာအုံးမွာပါ” ဟု တစ္ေထာင့္ကုိးရာေျခာက္ဆယ့္ကုိး ခုနွစ္၌ မာဂရက္သက္ခ်ာက ေျပာခဲ့ဖူးသည္ ။
ေခါင္းေဆာင္တုိ.သည္ အနာဂတ္ကုိ ပစၥဳပၸန္အတြက္ ကာကြယ္ေဆးအျဖစ္ အားကုိးအားထားျပဳတတ္ၾကသည္ ။ ဆုိဗီယက္ေတြ အာကာသထဲကုိ လူလႊတ္တင္ျပီတဲ့လား ။ “လကမၻာကုိ လူလႊတ္သင့္ျပီလုိ. ကြ်န္ေတာ္ယုံၾကည္တယ္” ဟု သမၼတကေနဒီက ေၾကညာလုိက္သည္ ။ သူ.ပတ္ဝန္းက်င္ကမၻာတစ္ခုလုံး ဒုကၡေရာက္ေနခ်ိန္၌ သိကၡာေတာ္ရ ဆရာေတာ္ မာတင္လူသာကင္း ဂ်ဴနီယာက “ကြ်န္ေတာ့္မွာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ အိပ္မက္ေတြရွိတယ္” ဟု ေၾကညာခဲ့သည္ ။ ကတိစကားတုိ.ကုိ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေကာင္းေဖာ္ပါလိမ့္မည္ ၊ ရည္မွန္းထားသည္ထက္ပုိ၍ ျဖည့္ဆည္းနုိင္ေကာင္း ျဖည့္ဆည္းနုိင္ပါလိမ့္မည္ ၊ သုိ.တည္းမဟုတ္ ကြ်န္ေတာ္တုိ.ကုိ ဒရြတ္တုိက္ဆြဲေခၚ၍ ဆုတ္ယုတ္သြားသည္လည္း ျဖစ္နုိင္ပါေသးသည္ ။ “အနာဂတ္နဲ.ပက္သက္တဲ့ အေကာင္းဆုံးအခ်က္က ၎ဟာ တစ္ၾကိမ္မွာ တစ္ရက္ပဲ ဆုိက္ေရာက္လာတဲ့အခ်က္ျဖစ္တယ္” ဟု ေအဗရာဟမ္လင္ကြန္းက ဆုိခဲ့ဖူးသည္ ။ ထုိအခ်က္မွာ အနာဂတ္ကုိ ဖန္တီးေနသူမ်ားအဖုိ. မွန္ေကာင္းမွန္လိမ့္မည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ကြ်န္ေတာ္တုိ.အတြက္မူ မွန္နုိင္လိမ့္မည္မဟုတ္ပါ ။ ခဏမွ်ျပန္လည္၍ ငဲ့ေစာင္းၾကည့္ပါက အတိတ္ကာလ၏ အနာဂတ္ကုိ ကြ်န္ေတာ္တုိ. ၾကည့္ျမင္နုိင္ၾကပါသည္ ၊ ဇာတ္လမ္းဇာတ္ကြက္တုိ. မည္သုိ.မည္ပုံ ေျပာင္းလဲသြားသည္ကုိ ျမင္နုိင္ၾကသည္ ။ အခက္အခဲတုိ.ကုိ ကြ်န္ေတာ္တုိ. ၾကံ့ၾကံ့ခံနုိင္ခဲ့ၾကပါ၏ေလာ ။ ေအာင္ျမင္မႈရခဲ့ပါ၏ေလာ ။ အခက္အခဲ ျပႆနာတုိ.ကုိ ကြ်န္ေတာ္တုိ. မျမင္ေယာင္ျပဳ လစ္လ်ဴရႈခဲ့ၾကပါသေလာ ။
အတိတ္၏ အင္အားသည္ အေတြ.အၾကဳံမွ ေပၚထြက္လာသည္ ၊ ဒီတစ္ၾကိမ္မွာေတာ့ အေျခအေနေတြဟာ အရင္ကနဲ.တူေကာင္းမွတူမွာပါဟု ျငင္းပယ္ရဲေစသည္ ။ အနာဂတ္၏ အင္အားသည္ စမ္းသပ္ခ်က္မ်ားမွလည္းေကာင္း ၊ အေၾကာက္တရားနွင့္ ေျမာ္လင့္ျခင္းတုိ.အၾကား၌ အဆုံးမဲ့ အျငဳိးတၾကီး အာဃာတတရားျဖင့္ ယွဥ္ျပဳိင္ရာမွလည္းေကာင္း ထြက္ေပၚလာျခင္းျဖစ္သည္ ။ ယခုေလာေလာဆယ္တြင္ ကြ်န္ေတာ္တုိ.သည္ အေျပာင္းအလဲနွင့္ ပက္သက္၍ တစ္ဒါဇင္မွ်ေသာ ေဆြးေႏြးမႈမ်ားကုိ ျပဳလုပ္ေနၾကသည္၊ ကြ်န္ေတာ္တုိ.၏ အဖြဲ.အစည္းမ်ား ၊ ကြ်န္ေတာ္တုိ.၏ ယဥ္ေက်းမႈ ၊ ကမၻာေျမအေပၚ ျပဳမူေနသည့္ ကြ်န္ေတာ္တို.၏ အျပဳအမူမ်ား ၊ ကြ်န္ေတာ္တုိ.လူသားအခ်င္းခ်င္းၾကားရွိ အျပဳအမူမ်ားနွင့္ ပက္သက္၍ ေဆြးေႏြးျငင္းခုန္ေနၾကသည္ ။
မ်က္လုံးကုိေစ့ေစ့ပိတ္ ၊ တုပ္တုပ္မွ်မလႈပ္ပဲ သူ.အလုိလုိ ျဖတ္သန္းျပီးဆုံးသြားခ်ိန္ကုိ ေစာင့္ဆုိင္းေနရန္ သုိ.မဟုတ္ စည္သြတ္အစားအစာတုိ.ကုိ သုိေလွာင္သိမ္းဆည္း၍ အဆုိးဆုံးကုိ ေျမာ္လင့္ လက္ခံလုိက္ရန္ ေသြးေဆာင္ျဖားေယာင္းေနသည္ ။ ဤေႏြရာသီသည္ အျငင္းအခုန္တုိ.ျဖင့္ ျပည့္ေနသည့္ အလြန္အရုပ္ဆုိးသည့္ ေႏြရာသီျဖစ္သည္ ၊ တစ္ခုခုကုိ ရင္ဆုိင္ရဲသည့္ သုိ.မဟုတ္ ထုိတစ္ခုခုကုိ ေျဖရွင္းရဲသည့္ စိတ္အင္အားေတြ ကြ်န္ေတာ္တုိ.တြင္ ေပ်ာက္ဆုံးသြားျပီဟု ေကာက္ခ်က္ခ်သည့္အတြက္ သင့္ကုိ အျပစ္တင္လိမ့္မည္မဟုတ္ပါ ၊ ခြင့္လႊတ္ၾကပါလိမ့္မည္ ။ ကြ်န္ေတာ္တုိ. သိျပီးသားျဖစ္သည့္ ၊ ကြ်န္ေတာ္တုိ.နွင့္ ရင္းနွီးကြ်မ္းဝင္ျပီးသားျဖစ္သည့္ မေကာင္းဆုိးရြားနွင့္အတူ ကခုန္ေနၾကရုံသာ ရွိေတာ့သည္ ၊ ေက်းဇူးတင္ပါသည္ ။ သုိ.ေသာ္ ဝါရွင္တန္ကုိ ၾကည့္လုိက္ပါ ၊ ေဝါလမ္းမကုိ ၾကည့္လုိက္ပါ ၊ ျငင္းခုန္ေနတာေတြကုိရပ္ ၊ အျပင္ထြက္ လမ္းေလးေလွ်ာက္ၾကည့္လုိက္ပါ ၊ က်က္သေရရွိမႈ အျဖာျဖာ ၊ တီထြင္ထုိးထြင္းဥာဏ္ရွိမႈ အစုစုကုိ သင္ေတြ.ရပါလိမ့္မည္ ။ အေျပာင္းအလဲကုိ စကိတ္ဘုတ္ပမာ စီးေနၾကသည့္ လူေတြကုိ ေတြ.ရလိမ့္မည္ - ေလွ်ာလမ္းတစ္ေလွ်ာက္ အရွိန္ျမင့္သြားသည္ ၊ လွည့္သည္ ၊ ခုန္ပ်ံထြက္သြားသည္ ၊ ေလ၏အလွ်င္ကဲ့သုိ. လွ်င္ျမန္ဖ်တ္လတ္၍ ေသေသသပ္သပ္ ရပ္တန္.လိုက္သည္ ။ ကြ်န္ေတာ္တုိ.ကုိ တစ္နည္းနည္းနဲ. အေသသတ္မပစ္ေသးပါလားဟု ေတြးမိပါလိမ့္မည္ ။
သကၠရာဇ္ နွစ္ေထာင့္နွစ္ဆယ့္ခုနွစ္ ခုနွစ္ ေမာင္မယ္သစ္လြင္တန္းမွ ေက်ာင္းသားသစ္ေလးမ်ား ကြ်န္ေတာ္တုိ.၏ အနာဂတ္ကုိ ျပန္၍ၾကည့္မိပါက မည္သည့္အရာကမ်ား သူတုိ.ကုိ အံ့ဩမဆုံး ျဖစ္ေစမည္နည္း ။ တစ္ခါတုန္းက ေဂးအခ်င္းခ်င္း လက္ထပ္ခြင့္ မျပဳသည္ကုိလား သုိ.မဟုတ္ ေဂးေတြလက္ထပ္ၾကသည္ကုိ အံ့ဩေနၾကမည္လား ။ ကမၻာၾကီး ပူေႏြးလာသည္ကုိ ထုိင္ေစာင့္ၾကည့္ေနသည္ကုိလား သုိ.မဟုတ္ ကမၻာၾကီးကုိ ကယ္တင္ခဲ့သည္ကုိ အံ့ဩေနၾကမည္လား ။ ဆင္းရဲသားေတြကုိ အကာအကြယ္ေပးခဲ့သည္ကုိလား သုိ.မဟုတ္ သူတုိ.ကုိ အားေပးျမွင့္တင္ခဲ့သည္ကုိလား သုိ.တည္းမဟုတ္ လစ္လ်ဴရႈ ဥေပကၡာျပဳခဲ့သည္ကုိပဲ အံ့ဩေနၾကမည္လား ။ ကြ်န္ေတာ္တုိ.သည္ ကြ်န္ေတာ္တုိ.တတ္နုိင္သည့္ အတုိင္းအတာအတြင္းတြင္ပဲ ေနထုိင္ခဲ့ၾကသည္ကုိလား သုိ.မဟုတ္ တတ္နုိင္သည့္ အတုိင္းအတာထက္ေက်ာ္လြန္၍ ေနထုိင္ခဲ့ၾကသည္ကုိပဲ အ့ံဩေနၾကေလမည္လား ။ ကြ်န္ေတာ္တုိ.သည္ တစ္ၾကိမ္လွ်င္ တစ္ရက္မွ် ေရြးခ်ယ္နုိင္ၾကပါသည္ ၊ သုိ.ေသာ္ ကြ်န္ေတာ္တုိ.၏ ကေလးငယ္မ်ားသည္ ကြ်န္ေတာ္တုိ. ထုတ္လုပ္ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ အရာမ်ားနွင့္ ကြ်န္ေတာ္တုိ. မလုပ္ပဲခ်န္ထားခဲ့သည္မ်ားကုိ အေျခခံ၍ ကြ်န္ေတာ္တုိ.မ်ဳိးဆက္ကုိ ဆုံးျဖတ္ၾကပါလိမ့္မည္ ။

(September 21, 2009 ခုနွစ္ထုတ္ Time မဂၢဇင္းမွ David McNew/Getty တုိ.၏ What College Students Don't Know ကုိသင့္ေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆုိထားပါသည္ ။)