ေကာလိပ္ေက်ာင္းသားတုိ.မသိတာေတြ

၂၀၀၉ ခုနွစ္ စက္တင္ဘာလ ၂၁ ရက္ေန.ထုတ္ Time မဂၢဇင္းမွာပါတဲ့ David McNew နဲ. Getty တုိ.ေရးထားတဲ့ What College Students Don't Know ဆိုတဲ့ Essay ေလးကုိ ဘာသာျပန္ထားတာပါ ။ နွစ္စဥ္နွစ္တုိင္း ေမာင္မယ္သစ္လြင္ ေက်ာင္းသားေလးေတြ ေကာလိပ္ကုိ ဝင္လာခ်ိန္မွာ Beloit College ကထုတ္ေဝေလ့ရွိတဲ့ Mindset List အေၾကာင္းကေန အစတည္ျပီး ၊ ေနာက္ဆုံးမွာ ေနာက္မ်ဳိးဆက္ေတြက ကြ်န္ေတာ္တုိ.ကုိ ဘယ္လုိအကဲျဖတ္ေလမလဲ ဆုိတဲ့ထိ သယ္ေဆာင္ေရးသားသြားပုံေလးကုိ ၾကဳိက္လည္းၾကဳိက္မိ ၊ အကဲျဖတ္ခံရမွာကုိ ေၾကာက္လည္း ေၾကာက္မိနဲ.ပဲ ဒီရသစာတမ္းေလးကုိ ဘာသာျပန္လုိက္မိပါတယ္ ။ ကဲၾကည့္ၾကဦးစုိ.ရဲ. ။


ေဆာင္းဦးေပါက္ရာသီေရာက္တုိင္း ဘဲလြဳိက္ေကာလိပ္မွ ပါေမာကၡမ်ားသည္ အတန္းသစ္သုိ.ဝင္လာမည့္ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားအသစ္တုိ.၏ ဘဝနွင့္ ေတြးေခၚပုံအေပၚ ဩဇာသက္ေရာက္နုိင္ဖြယ္ရွိသည့္ ျဖစ္ရပ္မ်ားနွင့္ အေတြ.အၾကဳံမ်ားကုိ စာရင္းျပဳစုထားသည့္ စိတ္ေနစိတ္ထားစာရင္းကုိ ထုတ္ေဝေလ့ရွိသည္ ။ ထုိစာရင္းသည္ အရုိးစြဲေနသည့္ ယဥ္ေက်းမႈဓေလ့ထုံးတမ္းမ်ားကုိ စာရင္းျပဳစုထားျခင္းျဖစ္ျပီး ေတာက္ပေသာမ်က္လုံးေလးမ်ားနွင့္ ေက်ာင္းသားသစ္ေလးမ်ားအတြက္ မည္သုိ.မွ် အဓိပၸါယ္မရွိပါ ။ ၎သည္ ကြ်န္ေတာ္တုိ. မည္မွ်ထိခရီးေပါက္ခဲ့ျပီျဖစ္ေၾကာင္း ၊ အခ်ိန္ကာလအားျဖင့္ မည္မွ်ျဖတ္သန္းခဲ့ျပီျဖစ္ေၾကာင္း ညႊန္ျပေနသည့္ စာရင္းတစ္ခုသာျဖစ္သည္ ။ ယခုနွစ္ အတန္းသစ္သုိ. ဝင္ေရာက္လာမည့္ ေက်ာင္းသားမ်ားမွာ ပုံမွန္အားျဖင့္ တစ္ေထာင့္ကုိးရာကုိးဆယ့္တစ္ ခုနွစ္က ေမြးဖြားခဲ့သူမ်ား ျဖစ္သည္ ။ ဤစာရင္းကုိ ျပဳစုရာတြင္ (စာရင္းျပဳစုသူတုိ.ကလည္း ရွင္းျပထားသည္) သူတုိ.သည္ စာအုပ္တစ္အုပ္ကုိ ရွာသကဲ့သုိ. ကတ္တေလာက္အညႊန္းနွင့္ စနစ္တက် ရွာေဖြ ျပဳစုခဲ့ျခင္းမ်ဳိးမဟုတ္ပါ ။ မကၠဆီကုိေဆာ့၏ ေရာင္းအားသည္ မေလးရွားေဆာ့၏ ေရာင္းအားကုိ ျဖတ္ေက်ာ္တက္သြားသည္ ၊ ေကာလိပ္မ်ားတြင္ အမ်ဳိးသမီးဦးေရသည္ အမ်ဳိးသားဦးေရကုိ ေက်ာ္လြန္ေနသည္ ။ ဂ်ယ္လုိတံဆိပ္ ေက်ာက္ေက်ာျပာကမူ အျမဲရွိေနသည္ မဟုတ္ေလာ ။
ကြ်န္ေတာ္တုိ.သည္ တစ္ေထာင့္ကုိးရာကုိးဆယ့္တစ္ ခုနွစ္အတြင္းက အီရတ္တြင္ စစ္ပြဲတစ္ပြဲ တိုက္ခဲ့ၾကသည္ ၊ ယခုလည္း တုိက္ေနဆဲပင္ ၊ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈစနစ္ကုိ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ရန္ ၾကဳိးစားခဲ့ၾကသည္္ ၊ ယခုခ်ိန္ထိလည္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ေနရဆဲပင္ ။ သုိ.ေသာ္ မေျပာင္းလဲသည့္ အရာတစ္ခ်ဳိ.ကုိ ၾကည့္၍ စိတ္ဓာတ္က်မသြားပါနွင့္ အျခားေျပာင္းလဲသြားသည့္ နယ္ပယ္မ်ား၌ မည္မွ်ထိ ေျပာင္းလဲသြားခဲ့သည္ကုိ စဥ္းစားၾကည့္ပါဦး ။ ကမၻာၾကီးသည္ တစ္ေထာင့္ကုိးရာကုိးဆယ့္တစ္ ခုနွစ္၌ လူမည္းေမာ္ေတာ္ဆုိင္ကယ္သမား ေရာ့ဒနီကင္းကုိ ေလာ့စ္အိန္ဂ်လိစ္ ရဲအဖြဲ.က ဝုိင္း၍ရုိက္သည္ကုိ ၾကည့္ခဲ့ၾကရသည္ ၊ ထုိရဲမ်ားကုိ တရားေသလႊတ္ေပးခဲ့သည္။ လူမ်ဳိးျခားနွင့္ လက္ထပ္ျခင္းကုိ လူျဖဴအမ်ားစုက သေဘာမတူနုိင္ၾကေသးပါ ။ ထုိေခတ္ကာလက ကြ်န္ေတာ္တုိ.ျပည္သူမ်ားသည္ လူျဖဴ-လူမည္းကျပား သမၼတနွင့္ လူမည္းသမၼတကေတာ္တုိ.ကုိ မဲေပးဖြယ္ရွိပါသေလာဟု သင့္ဘာသာ ျပန္ေမးခြန္းထုတ္ၾကည့္ပါ ။
ထုိနွစ္အတြင္း၌ ေတာင္အာဖရိကနုိင္ငံတြင္ အသားအေရာင္ ခြဲျခားမႈစနစ္ အဆုံးသတ္သြားခဲ့သည္ ၊ ဆုိဗီယက္ယူနီယံ ျပဳိက်သြားခဲ့ျပီး ေဒါင္ဂ်ဳန္းအညႊန္းကိန္းမွာ သုံးေထာင္ခန္.ထိထုိးဆင္း ျပဳတ္က်သြားခဲ့သည္။ ေနာက္တစ္နွစ္အၾကာ၌ လက္ကုိင္ဖုန္းမွတစ္ဆင့္ ပုိ.နုိင္သည့္ စာတုိတစ္ေစာင္ကုိ ပထမဆုံးအၾကိမ္ ပုိ.နုိင္ခဲ့သည္ ၊ ယေန.ခ်ိန္ခါတြင္မူ ကမၻာ.လူဦးေရထက္ပုိေသာ စာတုိမ်ားကုိ ေန.စဥ္နွင့္အမွ် ပုိ.ေနၾကေလျပီ ။ ကြ်န္ေတာ္တုိ.သည္ ကေလးတစ္ေယာက္ လမ္းေလွ်ာက္တတ္စ အရြယ္မွ ဆယ္ေက်ာ္သက္အရြယ္ ေရာက္သြားသည့့္ အခ်ိန္ကာလအတြင္း၌ လူသား၏ မ်ဳိးရုိးဗီဇဂ်င္းကုိ အဓိပၸါယ္ ေဖာ္ထုတ္နိုင္ခဲ့သည္ ၊ လူတုိင္း၌ အုိင္ေပါ့ ဂ်ီပီအက္စ္ နွင့္ ဒီဗြီအာ စက္တုိ. ပုိင္ဆုိင္ေနၾကေလျပီ ။ နွစ္ေထာင့္တစ္ဆယ္ ခုနွစ္အတြင္း၌ ေခတ္အစားဆုံးျဖစ္မည့္ ထိပ္တန္းအလုပ္အကုိင္ ဆယ္မ်ဳိးမွာ လြန္ခဲ့သည့္ ေျခာက္္နွစ္အၾကာက မရွိေသးသည့္ အလုပ္မ်ဳိးျဖစ္သည္ ။ ဆုိလုိသည္မွာ ကြ်န္ေတာ္တုိ.သည္ ကေလးမ်ားကုိ မရွိေသးသည့္ အလုပ္အကုိင္ အမ်ဳိးအစားမ်ားအတြက္ မတီထြင္ရေသးသည့္ နည္းပညာမ်ားကုိ အသုံးျပဳ၍ ေလ့က်င့္သင္ၾကားေပးေနျခင္း ျဖစ္သည္ ။
ကြ်န္ေတာ္တုိ.သည္ ကြ်န္ေတာ္တုိ. ေမွ်ာ္လင့္ခန္.မွန္းထားသည္ထက္ပုိေသာ အေျပာင္းအလဲမ်ားကုိ (အေတာ္အသင့္ ဣေျႏၵရွိစြာ) ေျဖရွင္းနုိင္ခဲ့ၾကသည္ ။ ဤအခ်က္က ဘာကုိျပေနသနည္းဆုိေသာ္ အတိတ္ကာလက အနာဂတ္နွင့္ ပက္သက္သည့္ ကြ်န္ေတာ္တုိ.၏ ေျမာ္ျမင္မွန္းဆမႈမ်ားမွာ အေျမာ္အျမင္ ရွိသင့္သေလာက္ရွိခဲ့ပုံမရဟု ညႊန္းဆုိေနျခင္းျဖစ္သည္ ။ ျဖစ္ေတာ့ျဖစ္တတ္ပါသည္ ၊ လက္ေတြ.အျဖစ္အပ်က္မ်ားက ၾကဳိတင္ေဟာကိန္းထုတ္ထားသည္မ်ားကုိ ပ်က္ရယ္ျပဳေလွာင္ေျပာင္၍ အရွက္ရေစတတ္သည္ ။ “စဥ္းစားခ်င့္ခ်ိန္တတ္၍ တာဝန္သိေသာ မည္သည့္မိန္းမမွ် မဲေပးလိမ့္မည္မဟုတ္ပါ” ဟု ဂရုိဗာ ကလိဗ္လင္းက တစ္ေထာင့္ကုိးရာငါးခုနွစ္က ေျပာခဲ့ဖူးသည္ ။ တစ္ေထာင့္ကုိးရာငါးဆယ္ခုနွစ္ ေထာင္စုနွစ္လယ္အထိမ္းအမွတ္ ျပည္ေထာင္စုအေျချပမိန္.ခြန္း၌ “ခုခ်ိန္ကစျပီးတြက္လုိ. ေနာက္နွစ္ငါးဆယ္ဆုိရင္ ကြ်န္ေတာ္တုိ.ရဲ. အမ်ဳိးသားထုတ္ကုန္တန္ဖုိးဟာ ခုလက္ရွိထက္ ေလးဆတုိးလာမည္”ဟု ဟယ္ရီထရူးမင္းက ေျပာခဲ့သည္ ။ တကယ္တမ္း၌ သုံးဆယ့္သုံးဆ မွ်တုိးတက္ခဲ့သည္ ။ “အမ်ဳိးသမီးတစ္ေယာက္ ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ျဖစ္လာဖုိ.ဆုိတာ ကြ်န္မဘဝရဲ. သက္တမ္းတစ္ေလွ်ာက္တင္မကပါဘူး နွစ္ကာလေပါင္း အေတာ္ၾကာအုံးမွာပါ” ဟု တစ္ေထာင့္ကုိးရာေျခာက္ဆယ့္ကုိး ခုနွစ္၌ မာဂရက္သက္ခ်ာက ေျပာခဲ့ဖူးသည္ ။
ေခါင္းေဆာင္တုိ.သည္ အနာဂတ္ကုိ ပစၥဳပၸန္အတြက္ ကာကြယ္ေဆးအျဖစ္ အားကုိးအားထားျပဳတတ္ၾကသည္ ။ ဆုိဗီယက္ေတြ အာကာသထဲကုိ လူလႊတ္တင္ျပီတဲ့လား ။ “လကမၻာကုိ လူလႊတ္သင့္ျပီလုိ. ကြ်န္ေတာ္ယုံၾကည္တယ္” ဟု သမၼတကေနဒီက ေၾကညာလုိက္သည္ ။ သူ.ပတ္ဝန္းက်င္ကမၻာတစ္ခုလုံး ဒုကၡေရာက္ေနခ်ိန္၌ သိကၡာေတာ္ရ ဆရာေတာ္ မာတင္လူသာကင္း ဂ်ဴနီယာက “ကြ်န္ေတာ့္မွာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ အိပ္မက္ေတြရွိတယ္” ဟု ေၾကညာခဲ့သည္ ။ ကတိစကားတုိ.ကုိ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေကာင္းေဖာ္ပါလိမ့္မည္ ၊ ရည္မွန္းထားသည္ထက္ပုိ၍ ျဖည့္ဆည္းနုိင္ေကာင္း ျဖည့္ဆည္းနုိင္ပါလိမ့္မည္ ၊ သုိ.တည္းမဟုတ္ ကြ်န္ေတာ္တုိ.ကုိ ဒရြတ္တုိက္ဆြဲေခၚ၍ ဆုတ္ယုတ္သြားသည္လည္း ျဖစ္နုိင္ပါေသးသည္ ။ “အနာဂတ္နဲ.ပက္သက္တဲ့ အေကာင္းဆုံးအခ်က္က ၎ဟာ တစ္ၾကိမ္မွာ တစ္ရက္ပဲ ဆုိက္ေရာက္လာတဲ့အခ်က္ျဖစ္တယ္” ဟု ေအဗရာဟမ္လင္ကြန္းက ဆုိခဲ့ဖူးသည္ ။ ထုိအခ်က္မွာ အနာဂတ္ကုိ ဖန္တီးေနသူမ်ားအဖုိ. မွန္ေကာင္းမွန္လိမ့္မည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ကြ်န္ေတာ္တုိ.အတြက္မူ မွန္နုိင္လိမ့္မည္မဟုတ္ပါ ။ ခဏမွ်ျပန္လည္၍ ငဲ့ေစာင္းၾကည့္ပါက အတိတ္ကာလ၏ အနာဂတ္ကုိ ကြ်န္ေတာ္တုိ. ၾကည့္ျမင္နုိင္ၾကပါသည္ ၊ ဇာတ္လမ္းဇာတ္ကြက္တုိ. မည္သုိ.မည္ပုံ ေျပာင္းလဲသြားသည္ကုိ ျမင္နုိင္ၾကသည္ ။ အခက္အခဲတုိ.ကုိ ကြ်န္ေတာ္တုိ. ၾကံ့ၾကံ့ခံနုိင္ခဲ့ၾကပါ၏ေလာ ။ ေအာင္ျမင္မႈရခဲ့ပါ၏ေလာ ။ အခက္အခဲ ျပႆနာတုိ.ကုိ ကြ်န္ေတာ္တုိ. မျမင္ေယာင္ျပဳ လစ္လ်ဴရႈခဲ့ၾကပါသေလာ ။
အတိတ္၏ အင္အားသည္ အေတြ.အၾကဳံမွ ေပၚထြက္လာသည္ ၊ ဒီတစ္ၾကိမ္မွာေတာ့ အေျခအေနေတြဟာ အရင္ကနဲ.တူေကာင္းမွတူမွာပါဟု ျငင္းပယ္ရဲေစသည္ ။ အနာဂတ္၏ အင္အားသည္ စမ္းသပ္ခ်က္မ်ားမွလည္းေကာင္း ၊ အေၾကာက္တရားနွင့္ ေျမာ္လင့္ျခင္းတုိ.အၾကား၌ အဆုံးမဲ့ အျငဳိးတၾကီး အာဃာတတရားျဖင့္ ယွဥ္ျပဳိင္ရာမွလည္းေကာင္း ထြက္ေပၚလာျခင္းျဖစ္သည္ ။ ယခုေလာေလာဆယ္တြင္ ကြ်န္ေတာ္တုိ.သည္ အေျပာင္းအလဲနွင့္ ပက္သက္၍ တစ္ဒါဇင္မွ်ေသာ ေဆြးေႏြးမႈမ်ားကုိ ျပဳလုပ္ေနၾကသည္၊ ကြ်န္ေတာ္တုိ.၏ အဖြဲ.အစည္းမ်ား ၊ ကြ်န္ေတာ္တုိ.၏ ယဥ္ေက်းမႈ ၊ ကမၻာေျမအေပၚ ျပဳမူေနသည့္ ကြ်န္ေတာ္တို.၏ အျပဳအမူမ်ား ၊ ကြ်န္ေတာ္တုိ.လူသားအခ်င္းခ်င္းၾကားရွိ အျပဳအမူမ်ားနွင့္ ပက္သက္၍ ေဆြးေႏြးျငင္းခုန္ေနၾကသည္ ။
မ်က္လုံးကုိေစ့ေစ့ပိတ္ ၊ တုပ္တုပ္မွ်မလႈပ္ပဲ သူ.အလုိလုိ ျဖတ္သန္းျပီးဆုံးသြားခ်ိန္ကုိ ေစာင့္ဆုိင္းေနရန္ သုိ.မဟုတ္ စည္သြတ္အစားအစာတုိ.ကုိ သုိေလွာင္သိမ္းဆည္း၍ အဆုိးဆုံးကုိ ေျမာ္လင့္ လက္ခံလုိက္ရန္ ေသြးေဆာင္ျဖားေယာင္းေနသည္ ။ ဤေႏြရာသီသည္ အျငင္းအခုန္တုိ.ျဖင့္ ျပည့္ေနသည့္ အလြန္အရုပ္ဆုိးသည့္ ေႏြရာသီျဖစ္သည္ ၊ တစ္ခုခုကုိ ရင္ဆုိင္ရဲသည့္ သုိ.မဟုတ္ ထုိတစ္ခုခုကုိ ေျဖရွင္းရဲသည့္ စိတ္အင္အားေတြ ကြ်န္ေတာ္တုိ.တြင္ ေပ်ာက္ဆုံးသြားျပီဟု ေကာက္ခ်က္ခ်သည့္အတြက္ သင့္ကုိ အျပစ္တင္လိမ့္မည္မဟုတ္ပါ ၊ ခြင့္လႊတ္ၾကပါလိမ့္မည္ ။ ကြ်န္ေတာ္တုိ. သိျပီးသားျဖစ္သည့္ ၊ ကြ်န္ေတာ္တုိ.နွင့္ ရင္းနွီးကြ်မ္းဝင္ျပီးသားျဖစ္သည့္ မေကာင္းဆုိးရြားနွင့္အတူ ကခုန္ေနၾကရုံသာ ရွိေတာ့သည္ ၊ ေက်းဇူးတင္ပါသည္ ။ သုိ.ေသာ္ ဝါရွင္တန္ကုိ ၾကည့္လုိက္ပါ ၊ ေဝါလမ္းမကုိ ၾကည့္လုိက္ပါ ၊ ျငင္းခုန္ေနတာေတြကုိရပ္ ၊ အျပင္ထြက္ လမ္းေလးေလွ်ာက္ၾကည့္လုိက္ပါ ၊ က်က္သေရရွိမႈ အျဖာျဖာ ၊ တီထြင္ထုိးထြင္းဥာဏ္ရွိမႈ အစုစုကုိ သင္ေတြ.ရပါလိမ့္မည္ ။ အေျပာင္းအလဲကုိ စကိတ္ဘုတ္ပမာ စီးေနၾကသည့္ လူေတြကုိ ေတြ.ရလိမ့္မည္ - ေလွ်ာလမ္းတစ္ေလွ်ာက္ အရွိန္ျမင့္သြားသည္ ၊ လွည့္သည္ ၊ ခုန္ပ်ံထြက္သြားသည္ ၊ ေလ၏အလွ်င္ကဲ့သုိ. လွ်င္ျမန္ဖ်တ္လတ္၍ ေသေသသပ္သပ္ ရပ္တန္.လိုက္သည္ ။ ကြ်န္ေတာ္တုိ.ကုိ တစ္နည္းနည္းနဲ. အေသသတ္မပစ္ေသးပါလားဟု ေတြးမိပါလိမ့္မည္ ။
သကၠရာဇ္ နွစ္ေထာင့္နွစ္ဆယ့္ခုနွစ္ ခုနွစ္ ေမာင္မယ္သစ္လြင္တန္းမွ ေက်ာင္းသားသစ္ေလးမ်ား ကြ်န္ေတာ္တုိ.၏ အနာဂတ္ကုိ ျပန္၍ၾကည့္မိပါက မည္သည့္အရာကမ်ား သူတုိ.ကုိ အံ့ဩမဆုံး ျဖစ္ေစမည္နည္း ။ တစ္ခါတုန္းက ေဂးအခ်င္းခ်င္း လက္ထပ္ခြင့္ မျပဳသည္ကုိလား သုိ.မဟုတ္ ေဂးေတြလက္ထပ္ၾကသည္ကုိ အံ့ဩေနၾကမည္လား ။ ကမၻာၾကီး ပူေႏြးလာသည္ကုိ ထုိင္ေစာင့္ၾကည့္ေနသည္ကုိလား သုိ.မဟုတ္ ကမၻာၾကီးကုိ ကယ္တင္ခဲ့သည္ကုိ အံ့ဩေနၾကမည္လား ။ ဆင္းရဲသားေတြကုိ အကာအကြယ္ေပးခဲ့သည္ကုိလား သုိ.မဟုတ္ သူတုိ.ကုိ အားေပးျမွင့္တင္ခဲ့သည္ကုိလား သုိ.တည္းမဟုတ္ လစ္လ်ဴရႈ ဥေပကၡာျပဳခဲ့သည္ကုိပဲ အံ့ဩေနၾကမည္လား ။ ကြ်န္ေတာ္တုိ.သည္ ကြ်န္ေတာ္တုိ.တတ္နုိင္သည့္ အတုိင္းအတာအတြင္းတြင္ပဲ ေနထုိင္ခဲ့ၾကသည္ကုိလား သုိ.မဟုတ္ တတ္နုိင္သည့္ အတုိင္းအတာထက္ေက်ာ္လြန္၍ ေနထုိင္ခဲ့ၾကသည္ကုိပဲ အ့ံဩေနၾကေလမည္လား ။ ကြ်န္ေတာ္တုိ.သည္ တစ္ၾကိမ္လွ်င္ တစ္ရက္မွ် ေရြးခ်ယ္နုိင္ၾကပါသည္ ၊ သုိ.ေသာ္ ကြ်န္ေတာ္တုိ.၏ ကေလးငယ္မ်ားသည္ ကြ်န္ေတာ္တုိ. ထုတ္လုပ္ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ အရာမ်ားနွင့္ ကြ်န္ေတာ္တုိ. မလုပ္ပဲခ်န္ထားခဲ့သည္မ်ားကုိ အေျခခံ၍ ကြ်န္ေတာ္တုိ.မ်ဳိးဆက္ကုိ ဆုံးျဖတ္ၾကပါလိမ့္မည္ ။

(September 21, 2009 ခုနွစ္ထုတ္ Time မဂၢဇင္းမွ David McNew/Getty တုိ.၏ What College Students Don't Know ကုိသင့္ေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆုိထားပါသည္ ။)